Zolpidem – wskazania i mechanizm działania
Zolpidem jest lekiem nasennym, który stosuje się do krótkotrwałego leczenia problemów o charakterze bezsenności. Zolpidem jest rekomendowany w przypadkach:
- ciężkiej bezsenności,
- bezsenności osłabiającej,
- bezsenności prowadzącej do skrajnego wyczerpania.
Farmakoterapia zolpidemem przeważnie wynosi od kilku dni do maksymalnie czterech tygodni – czas ten obejmuje też okres odstawienia leku. Długotrwałe leczenie może stanowić przyczynę objawów niepożądanych.
Mechanizm działania zolpidemu jest podobny do innych leków z grona benzodiazepin. Nasenne właściwości leków z zolpidemem są związane z agonistycznym oddziaływaniem na ośrodkowe receptory wchodzące w skład kompleksu receptora GABA-Ω. Wpływ zolpidemu na receptory BZ1 i BZ2 moduluje otwarcie kanału chlorkowego, co w konsekwencji może wyzwolić efekty przeciwdrgawkowe, detonizujące i przeciwlękowe. Biodostępność zolpidemu podawanego doustnie wynosi 70%, a maksymalne stężenie następuje w czasie od 30 minut do 3 godzin od zażycia preparatu.
Jak stosować zolpidem?
Leki zawierające zolpidem są dostępne w formie tabletek doustnych, które stosuje się bezpośrednio przed snem. Jednorazowa dawka dobowa dla dorosłego pacjenta wynosi 10 mg – osoby starsze, wrażliwe na działanie zolpidemu lub wyjątkowo osłabione powinny stosować 5 mg leku dziennie. Lek jest przeciwwskazany do użycia przez osoby poniżej 18. roku życia oraz z ciężką niewydolnością wątroby. Nie jest też dozwolony do użycia w pierwszym trymestrze ciąży.
Zolpidem a środki ostrożności – o czym należy pamiętać?
Zolpidem, podobnie jak i inne leki o właściwościach nasennych, wymaga ostrożności w trakcie użycia. W przypadku leczenia zolpidemem należy uważać na:
- lunatykowanie i inne formy zaburzeń snu,
- ryzyko niepamięci wstecznej i amnezji w trakcie działania preparatu,
- obniżenia skuteczności terapeutycznej w przypadku regularnego użycia,
- inne reakcje psychiczne, obniżenie nastroju czy objawy choroby depresyjnej,
- możliwość upośledzenia i ograniczenia zdolności prowadzenia i obsługi maszyn i pojazdów wskutek osłabienia zdolności poznawczych i rozkojarzenia.
Warto też dodać, że zolpidem nie może być łączony z alkoholem, gdyż ten nasila nasenne i uspokajające właściwości leku. Ponadto podkreśla się, że zolpidem może wchodzić w interakcje z szeregiem leków np. NLPZ, neuroleptykami, antydepresantami typu SSRI, ketokonazolem czy ryfampicyną.
Zolpidem a bezsenność z odbicia
Pojęcie bezsenności z odbicia odnosi się do stanu mającego miejsce w krótkim czasie po odstawieniu zolpidemu. Oznacza on przejściowy nawrót i nasilenie objawów bezsenności, którym przeważnie towarzyszą dodatkowe niedogodności np. zaburzenia lękowe, niepokój czy labilność emocjonalna. Sposobem zapobiegania tego typu niedogodnościom jest stopniowe zmniejszanie dawki leku aniżeli nagłe zaprzestanie jego użycia.
Bibliografia
- http://chpl.com.pl/data_files/2011-11-18_spc-zolpidemvb10mg-pl.pdf